Andrychów | Wodociągi Polskie

Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Andrychowie

34-120 Andrychów, ul. Stefana Batorego 68

tel. 33 875 26 40

www.zwik.andrychow.pl

Początki powojennej historii wodociągów i kanalizacji w Andrychowie sięgają połowy lat 50. XX wieku. W styczniu 1955 roku, decyzją ówczesnych władz miejskich, utworzono Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, w którego strukturach działał Zakład Wodociągowo-Kanalizacyjny. Po reformie administracyjnej kraju w latach 70. minionego wieku, Wojewoda Bielski utworzył Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Bielsku-Białej w skład którego wszedł też, wydzielony z MPGK, Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Andrychowie. Po reformie samorządowej w 1990 roku ZWiK stał się własnością Gminy Andrychów, a od 1992 roku funkcjonuje jako Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Andrychowie. Po ponad 13 latach Rada Miejska w Andrychowie przekształciła zakład budżetowy w spółkę prawa handlowego, tj. w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością ze 100-procentowym udziałem Gminy Andrychów, a jej kapitał zakładowy wynosi obecnie 49 822 500 zł.
W 2020 roku ZWiK w Andrychowie obchodzi potrójne święto:

65 lat wodociągów i kanalizacji w Andrychowie
45 lat funkcjonowania Zakładu Wodociągów i Kanalizacji
15 lat istnienia Spółki.

Do 1991 roku ZWiK obsługiwał jedynie urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne w granicach administracyjnych miasta Andrychów, a rok później przyjęte zostały do eksploatacji, nieliczne jeszcze wówczas, urządzenia wodociągowe w wioskach gminy Andrychów. Urządzeń kanalizacyjnych na tych terenach nie było. Od tej pory, z wykorzystaniem środków z budżetu gminy, środków własnych mieszkańców, ale przede wszystkim przy udziale różnego rodzaju funduszy pomocowych (krajowych, przedakcesyjnych i unijnych) trwa nieprzerwany rozwój infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej w całej gminie. Obecnie gmina Andrychów zajmuje obszar ok. 100 km² i zamieszkuje ją ok. 43 tys. osób.

Zakres przeprowadzonych inwestycji wod.-kan. w latach 1992-2019:

stan na koniec 1992 roku:

– 79,5 km sieci wodociągowej i 944 przyłącza wodociągowe
– 46,7 km sieci kanalizacyjnej i 354 przyłącza kanalizacyjne

stan na koniec 2019 roku:

– 425 km sieci wodociągowej i 6224 przyłącza wodociągowe
– 403,5 km sieci kanalizacyjnej i 6405 przyłączy kanalizacyjnych.

W listopadzie 1992 roku, po 18 latach projektowania i wykonawstwa, oddano do użytkowania mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków w Andrychowie. Była ona przewymiarowana, nienowoczesna i energochłonna, więc oczyszczanie ścieków było skuteczne, ale trudne i kosztowne. W 2015 roku oczyszczalnia, po niespełna 27 miesiącach od rozpoczęcia projektowania, została gruntownie przebudowana i zmodernizowana. Jest na wskroś nowoczesna, skutecznie i dużo mniejszym kosztem oczyszcza ścieki mechanicznie i biologicznie oraz redukuje substancje biogenne. Wszystkie procesy technologiczne są na oczyszczalni sterowane komputerowo. Ilość oczyszczanych rocznie ścieków wynosi od 1200-1300 tys. m³. Ścieki odbierane są od ok. 86% mieszkańców gminy, a także hurtem od sąsiedniej gminy Wieprz. Na oczyszczalni powstaje rocznie ok. 2500 ton przefermentowanych i odwodnionych osadów, które są wywożone i kompostowane przez firmy zewnętrzne. Wytworzony w procesie fermentacji osadów biogaz wykorzystywany jest do bezpośredniego ogrzewania osadów w komorach fermentacyjnych i do bezpośredniego ogrzewania obiektów oczyszczalni, a także do produkcji energii elektrycznej i energii cieplnej przez agregat kogeneracyjny o mocy 50 kW. Przebudowę oczyszczalni Spółka zrealizowała w ramach największego w jej historii zadania inwestycyjnego pn. „Budowa i modernizacja systemu gospodarki wodno-ściekowej w gminie Andrychów”, które zostało przeprowadzone w latach 2011-2015. Oprócz przebudowy oczyszczalni ścieków wykonano również:

budowę 80,78 km kanalizacji sanitarnej w Andrychowie i 7 wioskach w gminie
przebudowę hydrobotanicznej oczyszczalni ścieków w Inwałdzie na tłocznię ścieków wraz z rurociągiem tłocznym ścieków o długości ponad 3 km
uszczelnienie stalowej magistrali wodociągowej o średnicy 500 mm i długości ok. 3,5 km
modernizację Stacji Uzdatniania Wody Olszyny.

Zadanie to realizowane było przy udziale dofinansowania z Funduszu Spójności Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013.

Wartość inwestycji wyniosła 66 171 449,80 zł brutto, a kwota dotacji to 27 255 216,22 zł. Pozostałe środki finansowe, składające się na wkład własny Spółki, stanowiły kredyty inwestycyjne, środki własne Spółki i dokapitalizowanie z budżetu gminy.

ZWiK w Andrychowie dostarcza obecnie wodę do ok. 86% mieszkańców gminy. Rocznie sprzedaje ok. 1200-1300 tys. m³ wody, z czego 75% produkuje we własnym zakresie, korzystając z dwóch ujęć wody powierzchniowej. Woda pobierana z płynących przez teren gminy potoków Wieprzówka i Targaniczanka jest uzdatniana na zmodernizowanej w 2014 roku Stacji Uzdatniania Wody Olszyny w Andrychowie. Uzdatnianie odbywa się poprzez ultrafiltrację z zastosowaniem systemu PALL, a wszystkie procesy sterowane są komputerowo. Dla bezpieczeństwa woda jest po przefiltrowaniu dezynfekowana podchlorynem sodu. Przed ewentualnymi substancjami toksycznymi, które mogłyby się dostać do wody surowej w obu potokach, strzegą mieszkańców małże słodkowodne – główny element biomonitoringu – systemu ostrzegawczego działającego na SUW już od 2005 roku. Ponieważ przepływ wody w potokach, będących źródłem ujmowanej wody, jest uzależniony od opadów atmosferycznych i w czasie suszy znacznie się zmniejsza, ok. 25% wody dostarczanej odbiorcom Spółka kupuje hurtowo. Dzięki temu zaopatrzenie w wodę mieszkańców gminy Andrychów jest w pełni zabezpieczone. Monitoring jakości wody oraz oczyszczanych ścieków prowadzi funkcjonujące w Spółce Laboratorium Wody i Ścieków. Od 2011 roku posiada ono akredytację Polskiego Centrum Akredytacji, która jest odnawiana co 4 lata. Oprócz oczyszczalni ścieków, stacji uzdatniania wody, ujęć wody, sieci i przyłączy wod.-kan., firma eksploatuje także dwie tłocznie ścieków, 5 pompowni wody i 7 wyrównawczych zbiorników wodociągowych. Cały ten majątek ma wartość ok. 85 mln zł. W Spółce zatrudnione są 82 osoby, których kwalifikacje muszą być na najwyższym poziomie z racji stosowania najnowocześniejszych technik i technologii.

Przed Spółką nadal stoją kolejne wyzwania, głównie inwestycyjne. Aktualnie obowiązuje ją Wieloletni Plan Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Urządzeń Kanalizacyjnych na lata 2020-2023, który obliguje Spółkę do wykonania zadań o wartości 11 mln zł. W trosce o zapewnienie ciągłych dostaw wody o jakości zdatnej do spożycia przez ludzi i skuteczne oczyszczanie ścieków, Spółka musi nieustannie się rozwijać i modernizować.