Polska Południowa
Fotogaleria
Nysa, woj. opolskie - "Piękna Studnia" powstała w 1686 r. - fundatorem był burmistrz Kasper Naas. Cembrowinę wykonano ze sławniowickiego marmuru, zdobią ją główki aniołów, postaci smoków i bestii. Studnia została nakryta wspaniałą kratą, wykutą przez Wilhelma Hellewega - arcydzieło barokowej sztuki kowalskiej (foto M. Kucharczyk)
Furmanów, woj. świętokrzyskie - gichtociąg (1877 r.) czyli... winda wodna (wieża wyciągowa) - wykorzystywana w dawnych hutach jako urządzenie do transportowania wsadu do pieca hutniczego - działała dzięki przepompowywaniu wody pomiędzy zbiornikami na różnych poziomach i wykorzystywaniu zasady naczyń połączonych (foto M. Kucharczyk)
Członkowie Rady Miejskiej Cieszyna przy ujęciu wody w Tyrze (Zaolzie) dla Cieszyna - foto H. Jandaurek, 1894 r. (arch. Muzeum Śląska Cieszyńskiego)
Ujęcie wody w Ołdrzychowicach (Zaolzie) dla Cieszyna, ok 1900 r. (foto arch. Muzeum Śląska Cieszyńskiego)
W 1874 r. zrobiono pierwsze odwierty w okolicach wsi Zawada i Karchowice, a osiem lat później zakończono prace wiertnicze przy najgłębszej studni (215 m) - tzw. Karchowickiej Studni Głębinowej. W latach 1894-1895 przystąpiono do budowy kompleksu wodociągowego w Karchowicach. Wzniesiono wolno stojące budynki: stacji pomp, kotłowni parowej i administracyjne. Zainstalowano również konieczne zespoły pompowe o napędzie parowym. Zabytkowy zakład można zwiedzać bezpłatnie (www.gpw.katowice.pl)
Wnętrza i urządzenia w zabytkowym zakładzie wodociągowym w Karchowicach (www.gpw.katowice.pl)
Kluczbork. Budowa kolektora sieci kanalizacyjnej, 1909 r. (arch. Hydrokom Kluczbork)
Kluczbork. Pompa wodociągowa tłokowa - Stacja Uzdatniania Wody, 1918 r. (arch. Hydrokom Kluczbork)
Kluczbork. Budowa przepompowni ścieków, 1905 r. (arch. Hydrokom Kluczbork)
Kluczbork. Stacja uzdatniania wody, ok. 1950 r. (arch. Hydrokom Kluczbork)
Kluczbork. Hala maszyn przepompowni ścieków, 1938 r. (arch. Hydrokom Kluczbork)
Kluczbork. Budowa przepompowni ścieków, 1906 r. (arch. Hydrokom Kluczbork)
Kraków- Zakład Uzdatniania Wody Bielany - pomimo stosunkowo niewielkiej zdolności produkcyjnej jest nadal ważnym ogniwem w pracy całego systemu wodociągowego, pełniąc funkcję awaryjnego źródła zasilania na wypadek konieczności czasowego wyłączenia któregoś z pozostałych ujęć (foto M. Kucharczyk)
Kraków- Zakład Wodociągowy w Bielanach (1901 r.) czerpał wodę podziemną przez zespół studzien wierconych na lewym brzegu Wisły. Woda trafiała do studni zbiorczej na terenie zakładu, a pompy tłokowe napędzane maszynami parowymi, tłoczyły ją dalej do zbiornika początkowego na Górze św. Bronisławy, skąd grawitacyjnie spływały do miasta. (foto M. Kucharczyk)
Kraków - studnia kołowrotowa na dziedzińcu klasztoru Benedyktynów w Tyńcu, którego historia sięga XI wieku. Według legendy studnię w litej wapiennej skale wykuwał przez dziesiątki lat, w ramach odkupienia win, królewski dworzanin, który w porywczym szale zabił swego najlepszego przyjaciela (foto M. Kucharczyk)
Kraków- Zakład Wodociągowy w Bielanach (1901 r.)
Kraków - siedziba MPWiK, ul. Senatorska 1. (foto M. Kucharczyk)
Kraków- Zakład Wodociągowy w Bielanach (1901 r.)
Kraków- Zakład Uzdatniania Wody Bielany (foto M. Kucharczyk)
Maczki, woj. śląskie. Stacja Uzdatniania Wody "Maczki"- jaz na rzece Biała Przemsza (arch. GPW S.A. Katowice)
Głogówek, woj. opolskie. Wieża ciśnień, 1902 r. (arch. Urząd Miasta Głogówek)
Maczki, woj. śląskie. Stacja Uzdatniania Wody "Maczki"- jaz na rzece Biała Przemsza (arch. GPW S.A. Katowice)
Bielsko- Biała. Zapora w Wapienicy, budowa ok. 1930 r. (arch. AQUA S.A.)
Cieszyn, woj. śląskie - Studnia Trzech Braci. Jak głosi legenda, synowie króla - Leszka III - Bolko, Leszko i Cieszko spotykali się tu po długiej rozłące i ciesząc się z tego spotkania postanowili założyć miasto Cieszyn, upamiętniając w nazwie fakt owego "cieszenia się" (foto E. Feitzinger 1910 r., z arch. Muzeum Śląska Cieszyńskiego)
Maczki, woj. śląskie. Stacja Uzdatniania Wody "Maczki"- jaz na rzece Biała Przemsza (arch. GPW S.A. Katowice)
Myszków-Będusz, woj. śląskie. Wieża ciśnień na terenie zespołu dworskiego z XIX wieku (foto M. Łoś)
Opole. Wieża ciśnień, 1892-1896 r. (foto T. Kochanowski)
Zakopane, woj. małopolskie - zbiornik w Kuźnicach - oficjalne przejęcie wodociągu od wykonawcy przez Radę Gminy - 21 października 1908 r.
Zakopane, woj. małopolskie - ujęcie w Dolinie Jaworzynki - komory uzbrojeń - foto H. Schabenbeck - 1929 r. (arch. WBZM)
Zakopane, woj. małopolskie - studnia przy willi "Koliba"- 1894 r. (fot. A. Święch)
Zakopane, woj. małopolskie - budowa kanalizacji na ul. Krupówki - foto Stanisław Mirecki- 1937 r. (arch. WBZM)
Karchowice, woj. śląskie - zabytkowy Zakład Produkcji Wody "Zawada", 1894-1895 (foto Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego w Katowicach)
Opole. Wieża ciśnień 1892-1896 r. (arch. WiK Opole)
Nysa, woj. opolskie - Bismarcktrum (1907 r.) W latach 1924-1939 wieżę zaadaptowano do potrzeb wodociągowych - (foto M. Kucharczyk)
Otmuchów, woj. opolskie - wieża ciśnień z 1920 r. (foto M. Kucharczyk)
Gliwice, ul. Edisona 16, woj. śląskie. Unikatowe Muzeum Techniki Sanitarnej zlokalizowane na terenie Centralnej Oczyszczalni Ścieków w budynku starej pompowni z lat 1909-1911, należącej do dawnej oczyszczalni. Zainstalowane tu zabytkowe urządzenia, działające od początku istnienia obiektu, obrazują dawną technologię oczyszczania ścieków (www.pwik.gliwice.pl) (foto Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego w Katowicach)
Paczków, woj. opolskie - stacja uzdatniania wody z 1901 r. (foto M. Kucharczyk)
Gliwice, ul. Sobieskiego 2. Komunalna wieża ciśnień, 1918 r. (foto Urząd Miasta Gliwice)